KALENDARIUM: 3 maj 1519 r. - Mikołaj z Mirowic (dziekan płocki i proboszcz warszawski) wypłacił książętom mazowieckim Stanisławowi i Januszowi 2000 dukatów zasądzonych od Jana Jeżowskiego (chorąży zakroczymski) i Jana Ojrzanowskiego (starosta warszawski), i innych współwinnych, na naprawę tam i odbudowę zawalonej wieży, leżącej z tyłu dworu książęcego w Warszawie

środa, 14 sierpnia 2013

Trzynastowieczny gród w Jazdowie. Rekonstrukcja rysunkowa na podstawie badań archeologicznych.

Ostatnia aktualizacja: 20.08.2014.


Rysunkowa wizualizacja trzynastowiecznego grodu w Jazdowie na Ryc.1, to jedyna rekonstrukcja tego obiektu. Po raz pierwszy opublikowano ją w 1991 roku w broszurce Pierwszy gród Jazdów, autorstwa Bogusława Gierlacha. Od tamtego czasu pojawiła się jeszcze ona w kilku w innych publikacjach, oraz na stronie internetowej Muzeum Zamku i Szpitala Wojskowego na Ujazdowie. Niestety trzeba do niej podchodzi ostrożnie. Budzi ona wiele wątpliwości.

A dlaczego? Wystarczy porównać Ryc.1 z Ryc.2, czyli z planem grodu. Już na pierwszy rzut oka widać brak zachowanych proporcji poszczególnych budynków, ale także rozbieżności w samym położeniu obiektów względem siebie. Pozostaje tylko pytanie. Czy błędy ma plan grodu, czy rekonstrukcja?


Ryc.1 Rekonstrukcja rysunkowa grodu w Jazdowie (XIII wiek).
(Źródło: Bogusław Gierlach, Pierwszy gród Jazdów, „Tajemnice Warszawy”, Ciechanowskie Towarzystwo Naukowe, Ciechanów 1991, s.11)

Ryc.2 Plan grodu w Jazdowie: 1) wał; 2) budowla kamienna; 3) kościół; 4) pałac; 5) chata 1; 6) chata 2.
(Źródło: Olga Gierlach, Gród jazdowski w wiekach VII-VIII i XIII-XIV, [w:] Warszawa średniowieczna, red. Aleksander Gieysztor, z.2, Warszawa 1975, s. 120, rys.6)

Ryc.3 Rzut kościółka w Jazdowie według Bogusława Gierlacha.
(Źródło: Artur K.F. Wołosz, Początki drewnianej architektury kościelnej na Mazowszu, “Notatki Płockie”, Nr 37/2-151/1992, s.4)

Ryc.4 Rzut domu książęcego w Jazdowie według Bogusława Gierlacha.
(Źródło: Artur K.F. Wołosz, Początki drewnianej architektury kościelnej na Mazowszu, “Notatki Płockie”, Nr 37/2-151/1992, s.4)

PS. Czy zabudowa grodu Jazdów była taka sama, jak na ryc.1, w dniu 23 VI 1262 roku, gdy został w nim zabity książę mazowiecki Siemowit? O tym wydarzeniu pisałem we wpisie O śmierci księcia mazowieckiego Siemowita I i o uprowadzeniu jego syna Konrada do niewoli litewskiej - 23 VI 1262 rok, Jazdów. A może odkryte tutaj obiekty przez archeologów są niemym świadkiem najazdu Bolesława II w 1281 roku. Do jego niewoli dostała się wówczas księżna Jadwiga (żona księcia Konrada II), wraz z córką Anną. Kto wie? A może w tak zabudowanym grodzie Bolesław II wydał dokument dla klasztoru Św. Wojciecha w Płocku. Był to ostatni dokument, który tutaj został wydany. A miało się to dziać 28 IX 1303 roku. Na te pytania także będę szukał odpowiedzi ;)

1 komentarz:

  1. Szkoda, że prawie nikt nie pamięta o tym ważnym grodzie i o wydarzeniach z nim związanych. Dobrze byłoby zorganizować jakiś piknik historyczny w miejscu grodu. Rycerstwo Polskie z XIII wieku walczące z pogańskimi bałtami. Trzeba też upamiętnić zamordowanego Księcia Siemowita. Skoro w centrum Mazowsza jest sporo bractw i drużyn, nie powinno być z tym problemu, tylko ktoś musi zając się organizacją...

    OdpowiedzUsuń