Miecz wczesnośredniowieczny ("Królikarnia", Warszawa-Mokotów)

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2014.

---

Ryc.1 Miecz wczesnośredniowieczny znaleziony na terenie "Królikarni".
(Źródło: J. Głosik, Wczesnośredniowieczny miecz żelazny znaleziony w okolicach „Królikarni” w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XXIX, 1963, z. 2, s. 222, ryc. 1)

Miejsce znalezienia zabytku: staw (dno), położony w niewielkiej odległości na wschód od „Królikarni”¹.

Ryc.2 Mapa z zaznaczoną "Królikarnią" (obecnie Oddział Muzeum Narodowego im. Xawerego Dunikowskiego) i stawem, w którym znaleziono miecz.
(Źródło: http://wikimapia.org. Licencja: CC BY-SA)

Datowanie: XI wiek².

Typologia: odmiana pierwsza typu α (według: Andrzej Nadolski, Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI, XII wieku, „Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis”, Łódź 1954, s. 26-27, oraz s. 27-28, tabl. VIII, 1-3)³.

Wymiary miecza:

• długość ogólna zachowanego miecza: 60,8 cm,
• długość głowni 46,5 cm (obosieczna, przypuszczalnie ze zbroczem, zwężająca się słabo ku przypuszczalnie zaokrąglonemu sztychowi),
• długość rękojeści: 14,3 cm,
• długość jelca: 15 cm,
• szerokość głowni przy jelcu: 5 cm,
• szerokość trzpienia: przy głowicy 1,9 cm, przy jelcu 3 cm,
• szerokość głowicy 6 cm,
• wysokość głowicy: 3 cm.⁴

Okoliczności odkrycia zabytku: wydobył go z dna stawu emeryt Józef Olejnicki z Domu Emeryta Polskiego Ruchu Robotniczego w Warszawie, latem 1960 roku; o istnieniu tego miecza nikt nie wiedział aż do lipca 1962 roku, gdy ów emeryt zgłosił się do Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, powiadamiając jej dyrekcję o posiadaniu kolekcji starożytności i o chęci jej przekazania do zbiorów muzealnych.⁵

Uwagi: staw, z którego wydobyto miecz, to pozostałość po gliniance nowożytnej, więc okoliczności, w jakich on tam znalazł się, nie są do końca jasne; pierwotne miejsce jego zgubienia lub pozostawienia, mogło być prawdopodobnie w jego pobliżu.⁶

Przypisy:
¹J. Głosik, Wczesnośredniowieczny miecz żelazny znaleziony w okolicach „Królikarni” w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XXIX, 1963, z. 2, s. 221; Andrzej Piotrowski, Warszawa w średniowieczu, „Z Otchłani Wieków”, R.59/Nr 1-4/ 2004-2005, s. 25-32s. 26,
²J. Głosik, Wczesnośredniowieczny miecz żelazny znaleziony w okolicach „Królikarni” w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XXIX, 1963, z. 2, s. 222,
³J. Głosik, Wczesnośredniowieczny miecz żelazny znaleziony w okolicach „Królikarni” w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XXIX, 1963, z. 2, s. 221-222,
⁴J. Głosik, Wczesnośredniowieczny miecz żelazny znaleziony w okolicach „Królikarni” w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XXIX, 1963, z. 2, s. 221-222,
⁵J. Głosik, Wczesnośredniowieczny miecz żelazny znaleziony w okolicach „Królikarni” w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XXIX, 1963, z. 2, s. 221,
⁶Marek Dulinicz, Wczesnośredniowieczne stosunki osadnicze, [w:] Osadnictwo obszaru Warszawy na tle środowiska naturalnego (V w. p.n.e.- XII w. n.e.), red. Jerzy Pyrgała, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987, s. 133.